The sleep apnoea syndrome (SYA)) είναι μια σοβαρή διαταραχή της αναπνοής κατά τον ύπνο, η οποία διαταράσσει τόσο τον ύπνο όσο και την ποιότητα της ζωής την ημέρα, προκαλώντας υπερβολική ημερήσια υπνηλία. Είναι πολύ συχνή διαταραχή καθώς υπολογίζεται πως υποφέρει από αυτό το 5% του γενικού πληθυσμού. Διακρίνεται σε αποφρακτική, κεντρική και μεικτή.

Η apnea είναι η σύντομη διακοπή της αναπνοής που διαρκεί για δέκα ή περισσότερα δευτερόλεπτα, ενώ η υπόπνοια ορίζεται είτε η μείωση της ροής του αέρα κατά 50% για 10 ή περισσότερα δευτερόλεπτα κατά τη διάρκεια του ύπνου, εφόσον συνοδεύεται από επακόλουθο αποκορεσμό (πτώση) της αιμοσφαιρίνης >3% ή/και αφύπνιση (arousal), είτε η μείωση της ροής του αέρα κατά 30% για 10 ή περισσότερα δευτερόλεπτα, εφόσον συνοδεύεται από επακόλουθο αποκορεσμό (πτώση) της αιμοσφαιρίνης >4%. Τα φαινόμενα αυτά πρέπει να επαναλαμβάνονται τακτικά σε όλη τη διάρκεια του ύπνου, παρά τη συνεχόμενη προσπάθεια εισπνοής. Θεωρούμε πως έχουμε σύνδρομο υπνικής άπνοιας, όταν ο δείκτης απνοιών-υποπνοιών (ΑΗΙ) είναι μεγαλύτερος του 5, ανά ώρα ύπνου: ήπιου βαθμού (ΑΗΙ: 5-15), μέτριου βαθμού (ΑΗΙ:15-30) και σοβαρού βαθμού (ΑΗΙ: περισσότερες από 30).

Η obstructive apnea στον ύπνο, που είναι και η συχνότερη, προκαλεί πτώση της οξυγόνωσης του οργανισμού, η οποία αποτελεί το ‘καμπανάκι’ κινδύνου, για τον εγκέφαλο. Ο τελευταίος στέλνει εντολή στους μύες του υποφάρυγγα να δουλέψουν (σύσπαση) με αποτέλεσμα να ‘ανοίγει’ ο αεραγωγός και ο άνθρωπος να παίρνει εισπνοή (και άρα οξυγόνο) που πολλές φορές συνοδεύεται από ήχο – ροχαλητό. Ξανά χαλαρώνουν οι μύες λόγω του ύπνου και το φαινόμενο αυτό επαναλαμβάνεται συχνά κατά τη διάρκεια της νύχτας.

Κατά τη διάρκεια του ύπνου, συχνά οι σύντροφοι των ασθενών αναφέρουν παρατηρούμενες παύσεις της αναπνοής, έντονο ροχαλητό, ανήσυχο ύπνο ή και κινήσεις του ασθενή. Οι ασθενείς δυνατόν να παραπονιούνται για νυκτουρία, αιφνίδιες αφυπνίσεις με αίσθημα δύσπνοιας, ασφυξίας ή πνιγμονής, φαινόμενα που διακόπτουν και διαταράσσουν τη φυσιολογική συνέχεια του ύπνου.

Κατά την εγρήγορση, συχνά αναφέρεται αίσθημα μη αποδοτικού (ξεκούραστου) ύπνου, αίσθημα κόπωσης και ημερήσια υπνηλία, συμπτώματα με σημαντικές συνέπειες στην ποιότητα ζωής των ασθενών αυτών. Η ημερήσια υπνηλία αποτελεί το πιο σημαντικό σύμπτωμα του ΣΥΑ και οφείλεται στην κακή ποιότητα του ύπνου των πασχόντων (λόγω κατακερματισμού του ύπνου από συνειδητές ή μη αφυπνίσεις). Στο πλαίσιο του συνδρόμου δυνατόν να εκδηλωθεί ευερεθιστότητα, αγχώδης διαταραχή,μείωση της libido, ακόμα και κατάθλιψη.

More serious, however, are the risks to life posed by untreated obstructive sleep apnea syndrome, such as:

• arterial hypertension, resistant to medication.
• acute myocardial infarction - coronary heart disease
• vascular stroke
• cardiac arrest
• sudden death
• arrhythmias
• αντίσταση στην ινσουλίνη και συσχέτιση με ΣΔ ή/και μεταβολικό σύνδρομο
  αυξημένος κίνδυνος τροχαίων ατυχημάτων λόγω υπνηλίας

Predisposing factors: are obesity, which is the most important risk factor in middle-aged adults, congenital or acquired anomalies or disorders of the visceral skull and neck, menopause, endocrinological diseases. Smoking and especially alcohol consumption aggravate episodes of sleep-disordered breathing. In children, the main risk factor is hypertrophy of the adenoids and tonsils.

SYA diagnosis: is done with the very logical sleep study in a sleep laboratory.

Addressing SAY:

• Conservative measures: weight loss, avoiding alcohol and sedative drugs, avoiding supine sleeping position, treating nasal congestion.
• It is applied at all stages of severity, but especially in mild SARS.
• Surgical restoration by an ENT doctor (staphyloperiodopharyngoplasty), dental prostheses. Applied in limited cases,
• Συσκευή nCPAP (ρινική συνεχής θετική πίεση αέρα στους αεραγωγούς). Η πιο συχνά εφαρμοζόμενη θεραπεία ιδίως στο μέτριο – σοβαρό ΣΑΑΥ.
  Φαρμακευτική αντιμετώπιση της επιμένουσας ημερήσιας υπνηλίας με την ουσία modafinil. Σε περιορισμένες περιπτώσεις και συμπληρωματικά σε άλλη θεραπεία.

Finally, we note that obstructive apnea syndrome in sleep is also observed in children (about 1-2% in the general population). They are diagnosed and treated by paediatricians with expertise and experience in the field. For example, a parent or teacher should be suspected when a child is sleepy at school or has difficulty concentrating or memory impairment.

General candidates for a sleep study are:

• Patients with symptoms or signs of sleep apnoea, such as snoring, apnoeic episodes (reported) observed by the spouse, sudden awakenings, reductions in sleep, daytime drowsiness and fatigue, inability to concentrate and/or memory impairment. In particular, patients with heavy snoring and intense daytime sleepiness and/or reported sleeplessness.
• Patients with Pulmonary Disease (e.g. COPD) and concomitant Right Heart Failure, polyerythrhythmia or Hypercapnic Respiratory Failure, disproportionate in severity to the respiratory impairment. particularly if they have coexisting cardiovascular disease or have safety-critical employment (where a high level of attention and concentration is required), require an urgent sleep study.
• Patients with clinically suspected sleep-disordered breathing and a known predisposing disease (other than respiratory system), such as Congestive Heart Failure, Morbid obesity, Acromegaly, Neurological diseases, especially when severe daytime sleepiness or unexplained deterioration of cardiorespiratory function is reported.
• Ασθενείς με Νευρομυϊκό νόσημα ή παραμόρφωση θωρακικού τοιχώματος, ιδιαίτερα όταν εκδηλώσουν υπερκαπνία κατά την εγρήγορση ή σημεία Πνευμονικής Υπέρτασης, καθώς βρίσκονται σε υψηλό κίνδυνο για την εμφάνιση σοβαρού κυψελιδικού υποαερισμού κατά τον ύπνο.
  Επαγγελματίες οδηγοί, οι οποίοι βάση του ΦΕΚ 2734Β/16 Δεκ 2015 (Αριθμ. Α 3/71537/10872 Προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας προς τις δια- τάξεις της Οδηγίας 2014/85/ΕΕ της Επιτροπής της 1ης Ιουλίου 2014 η οποία τροποποιεί την Οδηγία 2006/126/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την άδεια οδήγησης).